Samenvatting

Centrale sensitisatie is vastgesteld bij tal van chronische pijnproblemen die relevant zijn voor de fysiotherapeut, zoals whiplash, temporomandibulaire aandoeningen, chronische lage rugpijn, artrose, fibromyalgie, hoofdpijn, tenniselleboog, schouderimpingementsyndroom en kanker. Alhoewel we steeds meer begrijpen over het mechanisme van centrale sensitisatiepijn, blijft de fysiotherapeutische behandeling een hele uitdaging. De fysiotherapeutische behandelmogelijkheden voor centrale sensitisatiepijn omvatten bottom-upstrategieën om eventuele perifere pijnbronnen te behandelen (bijv. myofasciale therapie), maar vooral top-downbehandelmethodes waarmee de hypersensitiviteit van het centraal zenuwstelsel direct of indirect wordt aangepakt. De wetenschappelijke bewijsvoering voor geïsoleerde behandeleffecten van fysiotherapeutische interventies zoals pijneducatie, (cognitief-gedragsmatige) oefentherapie en stressmanagement zoals ‘desensitiserende’ therapie groeit gestaag. Actuele inzichten suggereren dat een combinatie van top-down- en bottom-upbehandelstrategieën vanuit fysiotherapeutisch perspectief aangewezen is, ook al is daarvoor nog niet veel wetenschappelijke evidentie. Wat opvalt is dat de fysiotherapeut (inter)nationaal een voortrekkersrol speelt in het vertalen van de moderne neurowetenschappelijke inzichten in de klinische praktijk.