Samenvatting

Spierziekten zijn elk op zich zeldzaam, maar bij elkaar opgeteld komen ze vaak voor. De meeste spierziekten zijn langzaam progressief. Dit vraagt om een anticiperend behandelbeleid, waarbij de behandeling dus niet alleen gericht is op de actuele problemen, maar ook op te verwachten problemen. Omdat fysiotherapeuten hieraan een belangrijke bijdrage kunnen leveren wordt in dit artikel een kapstok gegeven voor de behandeling en begeleiding van langzaam progressieve spierziekten op volwassen leeftijd door fysiotherapeuten, met een focus op trainen en bewegen als belangrijke interventie. Dit wordt geïllustreerd met een casus.

Eerst worden de indeling en kenmerken van spierziekten beschreven. Daarna komen de primaire en secundaire gevolgen aan bod: directe gevolgen en gevolgen die ontstaan doordat patiënten hun leefstijl aanpassen. Met name secundaire gevolgen kunnen een aanknopingspunt voor therapie zijn. Aangezien genezing vrijwel niet mogelijk is, is de behandeling gericht op het behoud van de kwaliteit van leven. Anders dan enkele tientallen jaren geleden maakt een trainingsadvies vrijwel standaard deel uit van de behandeling. Veelal is een multidisciplinaire aanpak nodig die uiteindelijk tot doel heeft de patiënt optimaal te laten functioneren in zijn sociale context. Voor de fysiotherapeut zijn van belang: algemene aspecten van training, conditietraining, krachttraining, ademhalingsoefeningen en hulpmiddelen.